Faktoring a forfaiting

W obecnych czasach przedsiębiorcy, którym zależy na byciu konkurencyjnym w swojej branży, często proponują kontrahentom odroczone terminy płatności za wystawioną fakturę. Takie odroczenie może trwać kilkadziesiąt dni, a nawet kilka lat. Nie trudno odgadnąć, że istnieje ryzyko powstania komplikacji dla sprzedawcy/usługodawcy, gdy z jednej strony towar został wydany albo usługa wykonana i zostały już poniesione pewne koszty z tym związane, a z drugiej strony istnieje ryzyko braku płatności w terminie lub wręcz niewypłacalność kontrahenta. Aby temu zaradzić, przedsiębiorca może sięgnąć po sprawdzone i powszechnie znane instrumenty finansowe, takie jak pożyczka czy kredyt lub skorzystać z możliwości jakie daje faktoring i forfaiting.

Artykuł Faktoring a forfaiting jest częścią serii artykułów Umowy.

Faktoring to umowa nienazwana, co oznacza, że nie została uregulowana w polskich przepisach, jednakże jest dopuszczalna z uwagi na zasadę swobody umów. Jej stronami są przedsiębiorca (faktorant) oraz instytucja finansowa (faktor), którym jest najczęściej bank albo wyspecjalizowany w tego typu usługach podmiot. Umowa polega na tym, że przedsiębiorca sprzedaje faktorowi nieprzeterminowane wierzytelności z tytułu dostaw i usług świadczonych na rzecz swoich klientów. Faktor przejmuje od przedsiębiorcy faktury, a następnie je opłaca. W takiej sytuacji kontrahent przedsiębiorcy obowiązany jest wpłacić pieniądze bezpośrednio na konto faktora.

Forfaiting jest to natomiast umowa polegająca na zakupie należności terminowych związanych z transakcjami zagranicznymi z wyłączeniem prawa regresu w stosunku do odstępującego wierzytelność. Należności przyjmują postać weksli lub akredytyw dokumentowych. W tym procesie bierze udział przedsiębiorca – zbywca wierzytelności (forfaitysta), dłużnik oraz instytucja finansowa (forfaiter), np. bank. Na instytucję przenoszone są razem z wierzytelnością wszelkie prawa wynikające z jej nabycia. Przedmiotem forfaitingu mogą być wierzytelności handlowe, wekslowe lub leasingowe, istniejące, bezsporne, nieprzeterminowane, nieobciążone, z określonym terminem zapłaty liczonym od dnia wykupu i wyrażone w określonej walucie. Co prawda zbywca wierzytelności nie odpowiada za niewykonanie zobowiązania przed dłużnika, lecz odpowiada za wady prawne wierzytelności, np. gdy nie miał prawa nią rozporządzać. Podobnie jak faktoring, forfaiting jest umową niezwaną.

Pomimo, iż oba wyżej wskazane rodzaje umów mają jednakowy cel, a więc przeciwdziałanie zakłóceniom przepływów pieniężnych u przedsiębiorców, to jednak istnieją pomiędzy nimi zasadnicze różnice, o których należy pamiętać:

1. Faktoring obejmuje transakcje zagraniczne i krajowe, natomiast forfaiting wyłącznie transakcje zagraniczne.

2. Umowa faktoringu może zostać zawarta na czas określony, jak i nieokreślony i dotyczyć wielu transakcji. Umowa forfaitingu obejmuje jedną wierzytelność, co oznacza, że konieczne jest zawarcie odrębnej umowy dla każdej faktury.

3. Zazwyczaj różne są kwoty wypłacane kwoty przez podmiot zabezpieczający transakcję. W przypadku faktoringu najczęściej faktorant otrzymuje natychmiast do 90% wartości wierzytelności pomniejszone o prowizję i inne opłaty (w zależności od warunków umowy), a resztę po wykonaniu płatności przez kontrahenta. Przy forfaitingu wypłacana jest od razu pełna kwota wynagrodzenia z faktury pomniejszona o odsetki oraz prowizję.

4. Koszty obsługi forfaitingowej są znacznie wyższe od obsługi faktoringowej z uwagi na dużo dłuższy termin wymagalności świadczenia, wyrażany w miesiącach, a nawet latach.

5. W przypadku transakcji z zagranicznymi kontrahentami i rozliczaniem się w walucie obcej istnieje ryzyko, że należność wyrażona w walucie rodzimej będzie w dniu płatności niższa niż w dniu sprzedaży. Forfaiting eliminuje to ryzyko w sposób całkowity, natomiast faktoring je ogranicza – przedsiębiorca po wystawieniu faktury otrzymuje płatność w walucie transakcji i dzięki temu może wymienić pieniądze na rodzimą walutę.

6. Umowa forfaitingu z góry wyklucza możliwość wystąpienia z roszczeniem regresowym do zbywcy wierzytelności, natomiast umowa faktoringu może zarówno dopuszczać, jak i wykluczać regres.

Po uwzględnieniu wyżej wskazanych różnic komu zatem można polecić faktoring, a komu forfaiting?

Faktoring jest przeznaczony przede wszystkim dla przedsiębiorstw, które borykają się z zatorami płatniczymi, mają niewystarczającą zdolność kredytową do zaciągnięcia zobowiązania w banku, a także współpracują z kontrahentami wymuszającymi dłuższe terminy płatności. Forfaiting można polecić przedsiębiorcom, którzy współpracują z dużymi i, co istotne, zagranicznymi firmami. Ponadto, tego typu firma powinna posiadać stabilną sytuację finansową, gdyż forfaiter bardzo wnikliwie oceni kontrahenta, z którym przedsiębiorca współpracuje. Przy wchodzących w grę znacznych kwotach, instytucja finansowa nie będzie mogła sobie pozwolić na zabezpieczanie transakcji, w której uczestniczy podmiot o wątpliwej renomie czy mocno zadłużony. Z forfaitingu może również skorzystać przedsiębiorca, który co prawda nie boryka się z problemem opóźnień w płatnościach, natomiast przewiduje możliwość znacznych wahań kursów walut i chciałby się w związku z tym zabezpieczyć.

Masz pytania? Porozmawiaj z nami – kliknij tutaj.