26.11.2021
Nowelizacja ustawy OZE: 4 najważniejsze zmiany
Nowelizacja ustawy OZE, która weszła w życie 30 października 2021 r. zmieniła zasady funkcjonowania systemów wsparcia dla wytwórców energii z OZE tj. zasady rządzące systemem aukcyjnym i sytemami FIT i FIP.
Wydłużono do 8 lat możliwości korzystania z pomocy publicznej. Obecnie terminem granicznym, do którego obowiązuje wsparcie jest 30 czerwca 2047 r. (poprzednie regulacje obowiązywały do końca czerwca 2039 r.) W związku z powyższym wydłuży się okres wsparcia w postaci obowiązku zakupu niewykorzystanej energii elektrycznej po cenie stałej, prawa do dopłaty do ceny rynkowej w ramach systemów FIT i FIP i systemu aukcyjnego.
Mała instalacja a obowiązki koncesyjne
Prawodawca zmienił definicję małej instalacji. Na skutek podniesienia górnego progu łącznej mocy zainstalowanej do 1 MW za małe instalacje będą uznawane te o mocy większej niż 50 kW i nie większej niż 1 MW.
Zmianą, której z perspektywy wolnorynkowego rozumowania nigdy nie można ocenić negatywnie jest umożliwienie uniknięcia nadmiernych obowiązków koncesyjnych dla przedsiębiorców w ramach małych instalacji. Z przekąsem można stwierdzić, iż zmianę tę da się odczytać co najmniej jako nie-negatywną. Ustawodawca wyszedł naprzeciw chociażby częściowym oczekiwaniom i podniósł górny próg umożliwiający wpis do rejestru małych instalacji, co ma docelowo pobudzić rozwój inwestycji.
Zdaniem ustawodawcy zmiana ta ma zapobiec obawom tych wszystkich przedsiębiorców, którzy obawiali się skomplikowanego procesu uzyskania koncesji. Po noweli wystarczy, że przedsiębiorca złoży oświadczenie i wniosek o wpis do rejestru małych instalacji tzw. rejestru MIOZE, w następstwie którego w terminie 21 dni Prezes URE dokona wpisu.
Jeżeli chodzi o sytuację przedsiębiorców, którzy w okresie przejściowym posiadają już koncesję, a jednocześnie instalacje tych przedsiębiorców spełniają kryteria dla małej instalacji (oczywiście w myśl nowej definicji) zostaną z urzędu przeniesieni do rejestru wytwórców energii w małej instalacji.
Nowy sposób określenia łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej instalacji OZE
W miejscu, w którym ustawa wyjaśnia użyte w niej pojęcia dodano nową definicję w myśl której moc zainstalowana elektryczna instalacji OZE to łączna moc znamionowa czynna:
- zespołu urządzeń służących do wytwarzania energii elektrycznej – zespołu prądotwórczego, podaną przez producenta na tabliczce znamionowej, a w przypadku jej braku, moc znamionową czynną tego zespołu określoną przez jednostkę posiadającą akredytację Polskiego Centrum Akredytacji – w przypadku instalacji odnawialnego źródła energii wykorzystującej do wytwarzania energii elektrycznej biogaz lub biogaz rolniczy;
- generatora, modułu fotowoltaicznego lub ogniwa paliwowego podaną przez producenta na tabliczce znamionowej – w przypadku instalacji innej niż wskazana powyżej.
Wydłużenie okresu wsparcia o dwa lata
Nowela wprowadza możliwość wydłużenia okresu wsparcia w systemach FIT i FIP do 17 lat z dotychczasowych 15 dla instalacji o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 1 MW, wykorzystujących do wytwarzania energii wyłącznie biogaz lub hydroenergię, dla których wcześniej wydawano świadectwa pochodzenia przez minimum pięć lat. Dotyczy to również tych instalacji, które spełniają powyższy warunek i dla których piętnastoletni okres wsparcia zakończył się przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej, niezależnie od systemu wsparcia, w którym uczestniczyły.
Nowelizacja w tym zakresie zadziała retroaktywnie tzn. obejmie także i tych, dla których w/w 15 letni okres wsparcia już upłynął i należy ją odczytywać jako mającą charakter sprawiedliwościowy tj. obejmująca także i tych, którzy kolokwialnie mówiąc „nie załapali się na nowelizację”.
Zmiana rozliczania salda dla dużych instalacji
Przedsiębiorcy korzystający ze wsparcia mają prawo do rozliczenia ujemnego salda. Chodzi tu o to, że w momencie gdy cena energii na TGE jest niższa niż cena w ofercie aukcyjnej, to wytwórca otrzymuje wsparcie do wysokości zadeklarowanej ceny. Jest to ochrona wytwórcy na wypadek, gdyby ceny energii były zbyt niskie.
Gdy jednak ceny na TGE są wysokie mamy do czynienia z sytuacją odwrotną tj. nadwyżka w wyniku sprzedaży drogiej energii ponad cenę aukcyjną jest saldem dodatnim wytwórcy. W takim wypadku przedsiębiorca zwraca nadwyżkę.
Zgodnie z nowelizacją, przedsiębiorcy rozliczać się będą (z pewnymi wyjątkami) w okresach trzyletnich, a nie jak dotychczas piętnastoletnich. Ustawodawca założył, że będzie to przeciwdziałać nadużyciom związanym z długim okresem wsparcia i minimalizować ryzyko braku zwrotu salda.
Trudno jest ocenić ten argument, a raczej faktycznie występujące ryzyko a już zupełnie nie sposób uzasadnić dlaczego ma być to akurat 3 lata. Z drugiej strony zmieniając ustawę w tym zakresie, jakieś rozwiązanie dotyczące terminu trzeba było przyjąć, nawet, jak się wydaje, całkowicie arbitralne.