Umowa consultingu

Consulting jest to rodzaj działalności gospodarczej polegający na świadczeniu usług doradczych, najczęściej na rzecz przedsiębiorców. Jego popularności należy upatrywać w dokonującym się nieustannie postępie technicznym w gospodarce oraz specjalizacji poszczególnych dziedzin życia. Nawet najlepiej wykształcony przedsiębiorca często nie jest w stanie rozwiązać problemów w każdej dziedzinie związanej z prowadzoną przez niego działalnością. Ponadto, stając przed koniecznością wprowadzenia określonych zmian w swoim przedsiębiorstwie, wymuszonych np. zmieniającym się przepisami prawa podatkowego, może nie mieć do tego wystarczającego doświadczenia oraz kompetencji. W takiej sytuacji może zatrudnić odpowiednio doświadczonego pracownika, co jednak zawsze jest obarczone pewnym ryzykiem oraz stałymi (i coraz wyższymi) kosztami związanymi z zatrudnieniem. Może również skorzystać z pomocy wyspecjalizowanego podmiotu zawodowo zajmującego się analizą problemów z którymi przyszło mu się zmierzyć. Artykuł Umowa consultingu jest częścią serii artykułów Umowy.

Umowa consultingu ma charakter dwustronnie zobowiązujący. Polega na odpłatnym świadczeniu usług doradczych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa przez profesjonalny podmiot. Stronami umowy są zamawiający i konsultant. Z uwagi na specyfikę tejże umowy, z reguły będzie zawierana pomiędzy przedsiębiorcami. Jest to związane z faktem, iż z jednej strony świadczenie usług doradczych wymaga zaangażowania odpowiednich zasobów oraz osób posiadających określone kwalifikacje, a z drugiej usług tych będą przede wszystkim potrzebowały podmioty, które napotkały komplikacje związane z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą albo chcą rozpocząć ekspansję w nowej dziedzinie i posiadają odpowiednie środki do pokrycia znacznych kosztów.

Przedmiot umowy za każdym razem określa zamawiający. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 maja 2007 r., sygn. akt II CSK 77/07, wskazał, że  „umowa konsultingu jako umowa nienazwana ma rzeczywiście za przedmiot uzyskanie specjalistycznych informacji gospodarczych, analizę i diagnozę przedstawionego zagadnienia, prognozę co do planowanych przedsięwzięć oraz ewentualne zalecenia, ale mające charakter opiniodawczy”. Z powyższego wynika, że zasadniczym celem umowy będzie uzyskanie opinii od konsultanta, której treść będzie stanowiła fachowa wiedza umożliwiająca przedsiębiorcy podjęcie określonych decyzji. Opinia przybiera postać dokumentu, który może mieć zarówno formę papierową, jak i elektroniczną.

Pomimo, iż umowa consultingu jest umową nienazwaną, co oznacza, iż nie została szczegółowo uregulowana w polskich przepisach, to praktyka obrotu gospodarczego pozwoliła na wskazanie katalogu praw i obowiązków stron. Zasadniczym obowiązkiem konsultanta jest opracowanie rozwiązania zagadnienia przedstawionego, a następnie przekazanie go zamawiającemu przy zachowaniu szczególnej staranności. Ponadto, konsultant powinien współdziałać z zamawiającym przy realizacji umowy i uwzględniać wskazówki oraz uwagi przez niego zgłaszane. W treści umowy często zawiera się również obowiązek sporządzenia harmonogramu czy sprawozdania z wykonania poszczególnych czynności przez konsultanta. Co istotne, umowa consultingu powinna zawierać termin w jakim zostanie przedstawiona opinia, np. poprzez wskazania konkretnej daty. Kolejną ważną kwestią jest zachowanie w poufności wiedzy, którą konsultant uzyskał w związku ze świadczeniem usług doradczych. Niewątpliwie przy wykonywaniu umowy uzyskuje on dostęp do tajemnic przedsiębiorcy, co w przypadku ich ujawnienia może wyrządzić zamawiającemu znaczną szkodę. Z tego też powodu, jako konieczne należy uznać zobowiązanie świadczącego usługę do zachowania w poufności wszystkich informacji, które uzyskał przy wykonywaniu umowy. W ramach sankcji za naruszenie powyższego obowiązku z reguły wskazuje się karę umowną zastrzeżoną na rzecz zamawiającego, uzupełnioną o postanowienie przyznające możliwość żądania odszkodowania w wyższej kwocie, jeżeli zastrzeżona kara umowna nie jest wystarczająca do pokrycia wyrządzonej szkody.

Podstawowym obowiązkiem zamawiającego jest zapłata wynagrodzenia na rzecz konsultanta, które to jest uzależnione od zakresu usługi. Strony mogą dowolnie ustalić wysokość wynagrodzenia. W praktyce, najczęściej umawiają się na wynagrodzenie ryczałtowe bądź wynagrodzenie uzależnione od ilości czasu, jaki został poświęcony przez konsultanta na opracowanie rozwiązania problemu przedstawionego przez zamawiającego. Nie wyklucza to również zastosowania modelu mieszanego, gdzie na wynagrodzenie składa się pewna oznaczona kwota oraz stawka za godzinę pracy.

Z uwagi na cel umowy consultingu, przeważnie sporządzenie opinii i jej wydanie zamawiającemu będzie decydowało o wygaśnięciu umowy. Nie stoi to na przeszkodzie uregulowaniu stosunku prawnego w taki sposób, aby współpraca miała charakter długofalowy, gdy przykładowo przedsiębiorca dokonuje istotnej zmiany profilu działalności i zdaje sobie sprawę z zasadności korzystania z doradztwa w dłuższym okresie. Należy pamiętać, iż obie strony mają możliwość wypowiedzenia umowy. Zamawiający ekspertyzę może ją wypowiedzieć w każdym czasie, ale powinien zwrócić konsultantowi wydatki, które poczynił w celu należytego wykonania zlecenia. Ponadto, obowiązany jest zapłacić część wynagrodzenia odpowiadającą wykonanym dotychczasowym czynnościom, a jeżeli wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu − także naprawić szkodę. Konsultant również może wypowiedzieć umowę w każdym czasie, jednakże gdy wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, jest on odpowiedzialny za szkodę.

Masz pytania? Porozmawiaj z nami – kliknij tutaj.