26.08.2021

Umowa konsorcjum

Charakterystyka umowy konsorcjum

Umowa konsorcjum należy do kategorii umów nienazwanych, w związku z powyższym w aktach normatywnych nie zawarto szczególnych regulacji dotyczących ww. umowy. Jedynie w art. 73 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe określono regulacje odnoszące się do konsorcjum bankowego. Zgodnie z powyższą normą prawną, banki w celu wspólnego udzielenia kredytu mogą zawrzeć umowę o utworzeniu konsorcjum bankowego. Należy wskazać, że w obrocie prawnym postanowienia umów nienazwanych są sporządzane według zasady swobodnego kształtowania umów, zaś pewne ograniczenia ich zawarcia wskazują odpowiednie przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny. W związku z powyższym, strony czynności prawnej decydują o treści oraz zastosowaniu klauzul umownych, które zostaną sporządzone w ramach umowy konsorcjum. Artykuł Umowa konsorcjum jest częścią serii artykułów Umowy.

Umowa konsorcjum charakteryzuje się tym, iż jest umową konsensualną, tj. aby ją zawrzeć podmioty są zobowiązane do złożenia oświadczenia woli w celu zawarcia porozumienia. Należy podkreślić, iż na bazie umowy konsorcjum nie dochodzi do wydania przedmiotu umowy.

Ponadto, umowa konsorcjum jest również określana jako umowa obligacyjna, czyli zgodnie, z którą strony są zobligowane do wykonania określonych czynności na rzecz konsorcjum.

Należy podkreślić, że instytucja konsorcjum nie została uregulowana w jednym akcie normatywnym w polskim porządku prawnym. Jednak, ze zbioru regulacji dotyczących konsorcjum można wywnioskować, że jest to porozumienie na podstawie, którego pewne podmioty podejmują współpracę w celu zrealizowania konkretnego przedsięwzięcia. Konsorcjum firm jest zawiązywane na określony czas. Podmioty zrzeszają się w konsorcjum m.in. w celu wzięcia udziału w postępowaniu przetargowym, bądź wykonania przedsięwzięcia budowlanego.

Istotnymi elementami umowy konsorcjum są:

  • informacje dotyczące firm należących do konsorcjum;
  • wskazanie, który podmiot będzie pełnił funkcje lidera konsorcjum, tj. podmiot reprezentujący konsorcjum;
  • okres trwania umowy;
  • cel zrzeszenia się podmiotów jako konsorcjum.

Czym  jest konsorcjum?

Warte podkreślenia jest, że konsorcjum nie jest podmiotem, który samodzielnie występuje na rynku. Tym samym, nie wymaga się wpisu konsorcjum w rejestrze np.: KRS, CEIDG.  Ponadto, podmioty zrzeszone w konsorcjum nie posiadają własnej nazwy oraz nie posiadają swojej siedziby. W związku z powyższym, członkowie konsorcjum występują na rynku jako samodzielne podmioty, a współdziałają ze sobą na podstawie umowy konsorcjum w celu zrealizowania określonego celu.

Wykonawca biorący udział w postępowaniu przetargowym jako konsorcjum firm

W regulacjach nowego Pzp ustawodawca wskazał, że w przypadku, gdy jest to uzasadnione charakterem zamówienia oraz proporcjonalne, zamawiający jest uprawniony do określenia, w jakiś sposób członkowie konsorcjum mogą spełnić warunki udziału w postępowaniu.

W celu spełnienia warunku w zakresie posiadania uprawnień do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej, co najmniej jeden z członków konsorcjum powinien wykazać, że dysponuje ww. uprawnieniami oraz wykona roboty budowlane, dostawy lub usługi, do których realizacji te uprawnienia są wymagane.

Ponadto, według art. 117 ust. 3 ustawy Pzp, w odniesieniu do warunków dotyczących wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub doświadczenia, wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia mogą polegać na zdolnościach poszczególnych wykonawców, którzy zrealizują roboty budowlane lub usługi. Tym samym, członkowie konsorcjum są zobowiązani do złożenia wraz wnioskiem o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, bądź do oferty oświadczenia, z którego wynika, jakie roboty budowlane, dostawy lub usługi zrealizują poszczególni wykonawcy.

Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia powinni wybrać spośród siebie lidera konsorcjum, tj. podmiot, który będzie reprezentował w postępowaniu wszystkich członków konsorcjum. Lider konsorcjum powinien wypełniać określone czynności w postępowaniu na podstawie i w granicach  udzielonego pełnomocnictwa. Warte podkreślenia jest, że umocowanie lidera do reprezentacji konsorcjum powinno zostać złożone wraz z ofertą. Lider konsorcjum może być uprawniony m.in. do: złożenia oferty, uzupełnienia na wezwanie dokumentacji, bądź złożenia wyjaśnień w toku postępowania, wniesienia odwołania do Krajowej Izby Odwoławczej. Pozostali wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia, pełnią rolę partnerów konsorcjum, którzy m.in. udostępniają przedmiotowe środki dowodowe w celu wykazania, że oferowane świadczenie jest zgodne z przedmiotem zamówienia.

Warto zauważyć, że normy prawne nowego Pzp nakładają na zamawiającego zakaz wymagania, aby  wykonawcy wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia występowali w określonej formie prawnej w celu złożenia oferty lub wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu.

Wykonawcy ubiegający się wspólnie o udzielenie zamówienia ponoszą odpowiedzialność solidarną w sytuacji, gdy zrealizowanie przedmiotu zamówienia jest niemożliwe z przyczyn leżących po stronie wykonawców oraz w odniesieniu do wniesienia zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja udzielenia zamówienia w trybie partnerstwa innowacyjnego, które dotyczy zakupu innowacyjnego przedmiotu zamówienia, gdyż członkowie konsorcjum ponoszą odpowiedzialność za realizacje świadczenia i wniesienie zabezpieczenia należytego wykonania umowy w zakresie części, do których wykonania zobowiązali się na podstawie umowy konsorcjum.

W przypadku, gdy oferta wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia została uznana za najkorzystniejszą, zamawiający może żądać przed zawarciem umowy w sprawie zamówienia publicznego kopii umowy konsorcjum. 

Wielu wykonawców przystępuje do postępowań przetargowych w formie konsorcjum. Podmioty  podejmują współpracę jako konsorcjum, aby wzmocnić swoją pozycję wśród innych wykonawców biorących udział w postępowaniu. Należy podkreślić, że nie każdy z wykonawców, który samodzielnie składa ofertę spełnia określone przez zamawiającego warunki postępowania, tj. zdolność techniczną, finansową, w związku z powyższym wykonawcy decydują się na zawiązanie konsorcjum z innymi podmiotami celem wykazania warunków określonych przez zamawiającego.

Masz pytania? Porozmawiaj z nami – kliknij tutaj.

Umowa konsorcjum

Umowa konsorcjum

Maksymilian Gurbisz
Opiekun działu
Maksymilian Gurbisz
Radca prawny