Zasiedzenie a przekształcenie spółki

Czym jest zasiedzenie?

Zasiedzenie stanowi formę pierwotnego nabycia własności w stosunku do ruchomości, jak również nieruchomości niepowodującym wygaśnięcia ograniczonych praw rzeczowych.

Kwestie zasiedzenia nieruchomości zostały uregulowane w art. 172 kodeksu cywilnego, którego treść stanowi, że poprzez zasiedzenie własność nieruchomości nabyć może posiadacz samoistny, którego posiadanie trwa nieprzerwanie od lat 20, chyba że posiadanie uzyskał w złej wierze.

Jakie są przesłanki zasiedzenia?

Przesłankami, których wystąpienie jest konieczne do nabycia własności poprzez zasiedzenie są posiadanie samoistne oraz upływ wskazanego w przepisach kodeksu cywilnego czasu. W związku z tym chodzi o sytuację, w której osoba nie będąca właścicielem nieruchomości poprzez swoje zachowanie unaocznia innym podmiotom swoje władztwo nad posiadaną nieruchomością. W postanowieniu z dnia 21.11.2012 roku, V CSK 505/11 Sąd Najwyższy wskazała, że „posiadanie samoistne wchodzić może w grę nie tylko w sytuacji, w której posiadacz jest przekonany o swoich uprawnieniach właściciela, lecz także wówczas gdy wie, że nie jest właścicielem ale chce posiadać rzecz i posiada ją tak, jakby był właścicielem”.

Nieprzerwany charakter posiadania samoistnego to stan, który musi trwać przez cały okres zmierzający do zasiedzenia i nie mają na niego wpływu przeszkody
o charakterze przemijającym. Dobra wiara to nic innego jak przeświadczenie samoistnego posiadacza o przysługującym mu prawie do władania posiadaną rzeczą. W stosunku do nieruchomości nie stanowi przesłanki koniecznej do zasiedzenia, jednakże wpływa na długość nieprzerwanego okresu posiadania do niego zmierzającego. W związku z tym w przypadku posiadacza samoistnego pozostającego w dobrej wierze okres nieprzerwanego posiadania wynosi 20 lat, natomiast w przypadku złej wiary lat 30.

Czy można nabyć przez zasiedzenie własność nieruchomości należącej do małoletniego?

Kwestia ta została uregulowana w art. 174 kodeksu cywilnego, będącym przepisem szczególny w stosunku do ogólnych kodeksowych zasad związanych z zasiedzeniem nieruchomości. Przepis ten ma na celu szczególną ochronę małoletnich właścicieli nieruchomości przed zasiedzeniem poprzez wyłączenie możliwości zasiedzenia nieruchomości przed upływem 2 lat od uzyskania pełnoletniości przez małoletniego.

Co w przypadku gdy małoletni jest jednym ze współwłaścicieli nieruchomości?

Taki przypadek został scharakteryzowany w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 08.07.1969 roku, III CZP 41/69, w której wskazano, że jeżeli w trakcie okresu zasiedzenia nastąpiło zawieszenie biegu zasiedzenia z powodu małoletniości jednego ze współwłaścicieli nieruchomości, zawieszenie to nie wywiera skutku w stosunku do pozostałych pełnoletnich współwłaścicieli.

Zasiedzenie a przekształcenie spółki.

Nad tym zagadnieniem pochylił się Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 14.12.2017 roku, CSK 135/17 stwierdzając, że w przypadku gdy przekształcenie podmiotu dokonane na podstawie art. 551 i następnych k.s.h., działającego uprzednio w formie spółki kapitałowej, nastąpiło już po upływie czasu niezbędnego do zasiedzenia po zakończeniu biegu zasiedzenia. W tym przypadku żądanie stwierdzenia zasiedzenia służebności na jego rzecz obejmuje również swoim zakresem żądanie stwierdzenia zasiedzenia na spółkę przekształcaną jako nabywcę prawa, dodatkowo zmiana firmy nie wpływa w tym przypadku na tożsamość podmiotową wnioskodawcy.

Natomiast w przypadku gdy bieg zasiedzenia upłynąłem przed dokonaniem przekształcenia wniosek swoim zakresem powinien obejmuje również żądanie stwierdzenia zasiedzenia służebności na rzecz spółki przekształcanej.

Na zakończenie warto dodać, że na podstawie art. 175 kodeksu cywilnego do biegu zasiedzenia odpowiednie zastosowanie mają przepisy dotyczące przedawnienia roszczeń, tym samym w celu obrony przed zasiedzeniem właściciel może wnieść przeciwko posiadaczowi samoistnemu powództwo windykacyjne, które skutkować będzie przerwaniem biegu okresu zmierzającego do zasiedzenia.

Masz pytania? Porozmawiaj z nami – kliknij tutaj.